Shingles

व्हॅरिसेला झोस्टर विषाणू कांजण्यासाठी (चिकनपॉक्ससाठी) (ज्याला हर्पिस झोस्टर सुद्धा म्हणतात) जबाबदार असतो. एखाद्या व्यक्तीला कांजण्या (चिकनपॉक्स) झाल्यानंतर, विषाणू त्यांच्या शरीरात राहतो आणि निष्क्रिय होतो. हा विषाणू बऱ्याच वर्षांनंतर पुन्हा सक्रिय होऊ शकतो आणि त्यामुळे शिंगल्स होऊ शकतो. हा विषाणू पुन्हा कशामुळे सक्रिय होतो याबाबतीत शास्त्रज्ञांना नेमके ठाऊक नाही. तथापि, त्याकरिता अनेक घटक कारणीभूत असू शकतात. वयानुसार एखाद्या व्यक्तीची रोगप्रतिकारक शक्ती कमकुवत होते. रोगप्रतिकारक शक्ती जितकी कमकुवत होते, तितकेच विषाणूला पुन्हा सक्रिय होण्यापासून रोखण्याची शक्यता कमी असते. म्हणूनच, वृद्ध लोकांना शिंगल्सचा धोका वाढतो.

प्रथम, ज्याला कांजण्या झाल्या आहेत (चिकनपॉक्स झाला आहे) त्याच्यात आधीच शिंगल्सला कारणीभूत विषाणू असतो. काही लोकांना कांजण्या झालेल्या असतात (चिकनपॉक्स झालेला असतो) आणि त्यांना ते आठवत नाही किंवा कदाचित ते समजत नाही. कुठल्याही प्रकारे, त्यांना किती निरोगी वाटत असले तरी सुद्धा विषाणू पुन्हा सक्रिय झाल्यास त्यांना शिंगल्स होऊ शकतो.

रोगप्रतिकारक शक्ती कमी असलेल्या लोकांना शिंगल्स होण्याचा धोका वाढतो. आणि वयानुसार रोगप्रतिकारक शक्ती नैसर्गिकरित्या कालांतराने कमकुवत होत असल्याने, वयाच्या 50 व्या वर्षानंतर लोकांना त्याचा धोका वाढतो.

वृद्ध व्यक्तींना पोस्ट-हर्पेटिक न्यूराल्जिया (पी.एच.एन) सारख्या जटिलता भोगाव्या लागण्याची शक्यता वाढू शकते.

जेव्हा आपल्याला कांजण्याचा (चिकनपॉक्सचा) संसर्ग होतो तेव्हापासून शिंगल्सला कारणीभूत ठरणारा विषाणू शरीरात राहतो. पुन्हा सक्रिय होईपर्यंत तो सुप्तावस्थेत जातो.म्हणून दुसरी व्यक्ती संक्रमित होत नाही

तथापि, जर त्यांना कांजण्या झाल्या नसतील (चिकनपॉक्स झाला नसेल) किंवा त्यापासून संरक्षण दिले गेले नसेल तर तो दुसऱ्यास संक्रमित करू शकतो. जर ती व्यक्ती शिंगल्सने पीडित एखाद्या व्यक्तीच्या फोडांच्या थेट संपर्कात आली तर विषाणूचा संसर्ग होऊ शकतो आणि त्यामुळे कांजण्या होऊ शकतात (चिकनपॉक्स होऊ शकतो).

सामान्यत: शिंगल्समुळे एक पीडादायी पुरळ तयार होते ज्यामुळे फोड येतात आणि 10 ते 15 दिवसात खपली तयार होऊन 2 ते 4 आठवड्यांत ती साफ होते. हे साधारणतः शरीराच्या किंवा चेहऱ्याच्या एका बाजूला दिसून येते. पुरळाने प्रभावित झालेल्या भागात लोकांना पुरळ दिसण्याच्या 48-72 तास आधीच वेदना, खाज सुटणे, मुंग्या येणे किंवा सुन्नपणा असे जाणवू शकते.

तणावामुळे आपल्याला शिंगल्सचा धोका वाढण्याची शक्यता आहे. असे म्हटले तरी सुद्धा, शिंगल्स होण्यासाठी वय हा सर्वात महत्वाचा घटक आहे. बहुतेक शिंगल्सची प्रकरणे 50 वर्ष किंवा त्याहून मोठ्या व्यक्तींमध्ये पाहायला मिळतात.

कांजण्या (चिकनपॉक्स) एक अतिशय सांसर्गिक आजार आहे ज्यामुळे सामान्यत: संपूर्ण शरीरावर फोडासारखे पुरळ येते, खाज सुटते आणि ताप येतो. चिकनपॉक्स विषाणू पुन्हा सक्रिय होऊ शकतो आणि यामुळे शिंगल्स होऊ शकतो. शिंगल्सने त्रस्त लोकांना शरीराच्या एका भागात वेदना जाणवतात, खाज सुटते, मुंग्या येतात आणि फोड येऊ शकतात जे काही आठवडे राहू शकतात.

जर त्यांना कधीच कांजण्या झाल्या नसतील (चिकनपॉक्स झाला नसेल) तर त्यांना शिंगल्स होणार नाही. अशी शक्यता आहे की कदाचित ते नकळत विषणूच्या संपर्कात आले असतील किंवा कदाचित त्यांना ते आठवत नसेल. अशा परिस्थितीत, वृद्ध लोकांना शिंगल्स होण्याचा धोका असू शकतो.

हर्पिस झोस्टर ऑप्थॅलमिकस हा एक शिंगल्सचा संसर्ग आहे जो डोळा आणि डोळ्याच्या भागावर परिणाम करतो. कपाळावर पुरळ आणि सर्व ऊतींची पीडादायी दाह त्याच्या लक्षणांमध्ये मोडतात.